Markus Zusak "Złodziejka książek"

Złodziejka książek kusiła mnie od jakiegoś czasu. Do biblioteki chodzę regularnie. Nigdy nie planuję, co wypożyczyć, bo zbiory u nas są raczej skromne. Zatem przechadzam się między regałami i czekam aż któraś z książek powie mi: „dziś na mnie kolej”. Złodziejka książek rzuciła mi się w oczy już dość dawno temu. Być może był to kościotrup w powłóczystej szacie na grzbiecie książki? Albo intrygujący tytuł? W każdym razie zawsze mówiłam tej książce „nie”. Myślę, że bałam się ilości stron (500) – przy czwórce dzieci człowiek ma ograniczoną ilość czasu na rozrywki. Choć po czasie stwierdzam, że dziwne było to moje tłumaczenie, bo przecież wypożyczałam w tym czasie książki równie pojemne.

Jednak się skusiłam – a co tam, raz kozie śmierć. Jak dobrze, że to zrobiłam!

Dawno nie czytałam tak dobrej książki!

Złodziejkę książek pokochałam za kilka rzeczy. Oto one.

Język! Język niemiecki. Nie lubię bardzo tego języka, a jednak Zusak odkrył przede mną jego specyficzne piękno. Uśmiejecie się, ale jest to piękno, które tkwi w przekleństwach. Przoduje w nich Rosa Hubermann, przybrana mama tytułowej bohaterki, Liesel Meminger. Doczytawszy do połowy książki, czytelnik zaczyna swoich domowników tytułować „Saumensch” bądź „Saukerl”, ewentualnie jeszcze „Arschloch”. Gdy mu się coś nie uda, mamrocze pod nosem „scheisse”, bo jest pewien, że żaden język świata tak adekwatnie nie odda uczuć, jak właśnie język niemiecki.

Bohaterowie! Niemcy. Obywatele niemieccy w czasie drugiej wojny światowej. Liesel Meminger, Rudy Steiner, Rosa i Hans Hubermannowie, Pani Hotzapfel, żona burmistrza…

I narrator! Śmierć. To ona odmalowuje portrety postaci, pokazuje relacje. Zdradza przyszłość swoich bohaterów, bo to, co najbardziej ją interesuje, to motywacja, to powody, dla których ludzie robią to, co robią, a nie sensacja. Dlatego zawczasu dowiadujemy się, że Rudy Steiner, ten chłopak o cytrynowych włosach, nigdy nie skradnie Liesel pocałunku. Dopiero kiedy bomby spadną na Himmelstrasse nocą i śmierć będzie mogła zabrać duszę chłopaka, aby unieść ją ponad miasto, Złodziejka książek ucałuje swego najlepszego przyjaciela. Narratorowi, Śmierci trudno odmówić serca. Wyraźnie darzy uczuciem tych, o których opowiada. Zaraża tymi emocjami czytelnika. Dlatego gdy ten dojdzie do ostatnich stron książki, trudno powstrzymać łzy. Nie ma w nich nic z sentymentalizmu ani ckliwości. To łzy z bezsilności, którą odczuwa czytelnik. Śmierć mówi:

Dużo rzeczy miałbym do powiedzenia złodziejce książek, i o ludzkim pięknie, i o ludzkiej brutalności. (…) Chciałem jej powiedzieć, jak stale mi się zdarza nie doceniać ludzkiej rasy albo ją przeceniać. Najgorzej ze sprawiedliwą oceną. Chciałem ją zapytać, jakim sposobem te same rzeczy mogą się wydawać równie obrzydliwe i równie wspaniałe, dlaczego te same opowieści bywają równie wstrętne i równie cudowne. 

„USA Today” (jak czytam na okładce) ponoć napisało, że „Markus Zusak nie przeżył II wojny światowej ani Zagłady, a mimo to jego Złodziejka książek zasługuje na miejsce obok Dziennika Anny Frank”. Nie wiem, co tam „USA Today” miało na myśli, ale intrygującym byłoby zestawienie tych dwóch książek. Niemiecka dziewczynka i żydowska dziewczynka wrzucone w wir historii, która odbiera im wszystko, co kochają. Obie kochają słowa. Obie po prostu kochają. Czym zawiniły?

O Holocauście, o Tej wojnie napisano wiele książek. To pierwsza książka, którą czytam, pokazująca Ten czas z perspektywy niemieckiej.

I bardzo żałuję, że nie potrafię napisać tak dobrej recenzji, na jaką tak książka z całą pewnością zasługuje.

Strona autora.



Możesz kupić tutaj: Złodziejka książek

Wydawnictwo: Nasza Księgarnia 
Wymiary: 153 x 233
Oprawa: miękka
 Ilość stron: 494
Rok wydania: 2008
ISBN: 9788310120588