Michael Ende „Nie kończąca się historia”

Ja też jestem z pokolenia, które słuchało Limahla i oglądało film Wolfganga Petersena. Tylko że mnie film zupełnie nie wciągnął. Zawsze miałam jakiś uraz do fantastyki. Wydawała mi się dziecinna (sic!). Dlatego w młodości nigdy też nie sięgnęłam po Tolkiena, Le Guin czy Sapkowskiego. Na tyle się chyba zestarzałam, że tęsknota za dzieciństwem, dziecinnością się we mnie stale odzywa. I sobie nadrabiam różne w fantastyce zaległości.

 Endego znam z „Momo”, która zrobiła na mnie ogromne i pozytywne wrażenie. Autor dostał więc u mnie spory kredyt zaufania. Zwyczajnie też byłam ciekawa, jaka jest naprawdę „Nie kończąca się historia”.

Jest zdumiewająca.

Na dwie kwestie tylko chciałabym zwrócić uwagę. Pierwsza – przebogata wyobraźnia autora. Ende jest Demiurgiem. Stwarza światy w tej powieści. Tworzy świat Bastiana (pomarańczowa czcionka), zwyczajny, szary, z problemami, jakie ma każdy z nas – poczucie samotności, kompleksy, brak matki, nieobecny mentalnie ojciec… W ten świat wkrada się świat inny – Fantazjana, świat książki (niebieska czcionka) ukradzionej przez głównego bohatera z antykwariatu. Ta z kolei nie jest szara nic a nic. Bajeczne stworzenia, wymyślne krainy i barwne przygody, które przeżywa Atreju, zielonoskóry Wielki Poszukiwacz. Jednak i ten świat naznaczony jest cierpieniem. Dziecięca Cesarzowa jest śmiertelnie chora. Fantazjanę pochłania Nicość. Bez interwencji Wybawcy Dziecięca Cesarzowa umrze, a Fantazjana przestanie istnieć. W pewnym sensie Fantazjana rzeczywiście się kończy. Jej odradzanie będziemy obserwowali – można rzec – na własne oczy. Bastian – wielki Wybawca – odbuduje ją krok po kroku. Czytelnik musi się zachwycić tym, co ujrzy. Bastian dostanie możliwość wykorzystania wszystkich swoich pragnień, by stworzyć Fantazjanę na nowo. Niczego sobie nie będzie żałował. Wszystko jest przebogate, pełne przepychu. Z całą pewnością czytelnik znajdzie w tej opowieści niejeden swój sen, swoje marzenie czy wyobrażenie.

Kwestia druga. „Nie kończąca się historia” to opowieść głęboka i bardzo mądra. Można z niej wyczytać na przykład to, że człowiek potrafi wszystko zniweczyć swoją zachłannością, ale też ma tę moc, żeby oddać swoje życie, by dać życie czemuś/komuś innemu. Człowiek – to najpiękniejsze i najobrzydliwsze stworzenie. Jest też książka ta opowieścią o dojrzewaniu, odkrywaniu tego, co naprawdę ma znaczenie. Ende mówi, że w życiu ważne jest tylko jedno: kochać drugiego. Autor pokazuje też wartość literatury, która może uratować życie człowieka. Niby to takie oczywiste… przy okazji lektury „Nie kończącej się historii” czytelnik więc patrzy wstecz i zastanawia się, które książki ocaliły go, zmieniły, nadały nowy bieg jego historii, by w finale lektury odkryć, że w jakimś sensie stał się bohaterem tej „nie kończącej się historii”.

Każda prawdziwa historia jest Nie Kończącą Się Historią.

PS
Wydawnictwo zachowuje rozdzielną pisownię partykuły „nie” z imiesłowami przymiotnikowymi – co jednak jest trochę zaskakujące. Nie jest błędne, lecz dla mnie zaskakujące (wszyscy piszą raczej łącznie, ciekawi mnie więc uzasadnienie pisowni rozdzielnej), bo:

UCHWAŁA ORTOGRAFICZNA NR 1 RADY JĘZYKA POLSKIEGO

W SPRAWIE PISOWNI NIE Z IMIESŁOWAMI PRZYMIOTNIKOWYMI (PRZYJĘTA NA III POSIEDZENIU PLENARNYM RADY JĘZYKA POLSKIEGO, DN. 9 GRUDNIA 1997 R.)

Nie wykluczając zasadniczych zmian w przyszłości w polskiej ortografii, Rada Języka Polskiego podejmuje decyzję pozytywną co do łącznej pisowni nie z imiesłowami odmiennymi z dopuszczalnością świadomej pisowni rozdzielnej.

W tekście pojawia się też "nie opodal". Tu też jest ciekawie, bo Rada podaje: 

Na pytanie o poprawną formę przysłówka nieopodal odpowiedziała sekretarz Rady:

[…] uprzejmie wyjaśniam, że pisownię [tego] wyrazu można znaleźć w słowniku ortograficznym. Jak podaje „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego (Warszawa 1997, s. 452), nieopodal pisze się łącznie.

2002 r.

Słownik PWN dopuszcza obie pisownie. W Poradni językowej PWN Mirosław Bańko z właściwą sobie swadą opowiada o problemie:

W latach 1992-1996 Komisja Kultury Języka Komitetu Językoznawstwa PAN wprowadziła jednak szereg drobnych zmian w pisowni, m.in. zalecono pisać łącznie nieopodal ze względu na znaczne rozpowszechnienie takiej formy, a także przez analogię do nieomal. W rezultacie najnowsze wydania Nowego słownika ortograficznego PWN podają obie pisownie jako równorzędne.

I coś się porobiło w moim wydaniu ze spisem treści, bo nijak nie da się odszukać rozdziałów na podanych stronicach. „Coś się machło” o 200 stron:)


Możesz kupić tutaj: Nie kończąca się historia  

Tłumaczenie: Sławomir Błaut
Wydawnictwo: Znak 
Wymiary: 130 x 180 x 44
Oprawa: twarda
Rok wydania: 2014
ISBN: 9788324028832