Łukasz Wierzbicki „Machiną przez Chiny”

Wobec tendencji do unifikacji płci wskazywanie, że jakaś książka jest typowo „chłopakowa”, brzmi jak ciężki zarzut. Ja jestem starej daty i w mojej ręce czasem wpadają zdecydowanie książki dla chłopców. Nie znaczy to, że dziewczyny ich czytać nie powinny. Znaczy to, że książki rozwiną chłopców w naszych chłopcach, dobrze odpowiedzą na ich potrzeby. W książce „Wychowanie chłopców” Steven Biddulph pisze (cytuję za „Wychowanie przez czytanie” Koźmińska, Olszewska):

Nie możemy po prostu serwować chłopcom płatków na śniadanie, dostarczać czystych koszulek i czekać, aż pewnego dnia obudzą się jako dojrzali mężczyźni. Żeby mogli osiągnąć dojrzałość, muszą otrzymać mądre wsparcie ze strony osób, które rozumieją ich potrzeby. 

Dlatego będę się upierała, że potrzebujemy jak kania dżdżu dobrej literatury dla chłopców. Ale co musiałaby tak literatura w sobie zawierać, żeby można było o niej powiedzieć, że odpowiada na potrzeby naszych chłopców? Przygoda? Wyzwanie? Wartości takie jak odwaga, upór w dążeniu do celu? Radość? Przyroda? Szczypta Historii? Technika? Męski bohater? Zdecydowanie tak!

Łukasz Wierzbicki pisze pod chłopców. Choć dziewczęcy odbiorca także doskonale odnajdzie się w jego książkach. Autor ten dobrze jest znany dziecięcym czytelnikom z „Afryki Kazika” i „Dziadka i niedźwiadka”. „Machiną przez Chiny” autor przypieczętowuje założenia swojego literackiego programu, który brzmi tak:

Trzeba dać do rąk dzieciom XXI wieku nowe książki, które im pomogą, wciągną je w jakąś przygodę czy pokażą jakiś wzorzec patriotyzmu – podróż przez Afrykę z biało-czerwoną flagą, postawy wobec świata, wobec ludzi, spotkanych na szlaku. Wtedy powiedziałem sobie, że ja tego pisarza muszę znaleźć w sobie, muszę usiąść i spróbować. 

Mamy tu więc postaci autentyczne i wielką przygodę – Halinka i Stach Bujakowscy wyruszyli w 1934 roku z Druskiennik do Szanghaju. Ich wyprawa trwała dwa lata. To chyba najdłuższa podróż poślubna, o jakiej słyszałam. A wszystko zaczyna się od tego – opowiada Wierzbicki – gdy Jeremi wraz z mamą Haliną mają wyruszyć w daleką podróż samolotem do Indii. Właśnie tam czeka na nich tata. Tata, którego Jeremi z powodu toczącej się wojny nie miał okazji poznać. Mama, aby urozmaicić synkowi podróż, po raz tysięczny opowiada synowi historię wielkiej wyprawy poślubnej.

Przygody niezwykłego małżeństwa zebrano w serii krótkich rozdziałów. Razem z Haliną i Stachem wartko przemierzamy Azję na machinie, czyli motocyklu angielskiej produkcji. Stajemy oko w oko z tygrysem i obserwujemy jak młoda kobieta całuje go w nos, pchamy motocykl przez błotniste kałuże, mieszkamy przez trzy miesiące w dżungli. Spotykamy też dobrych ludzi – siostrę Assuntę, małego Iqbala i mądrego On Sam-Je. I powoli dajemy się przekonać, że „chcieć to móc”, że nawet z największych tarapatów zawsze jest jakieś wyjście i że świat jest bezsprzecznie cudowny.

Książka Wierzbickiego składa się jednak z dwóch części. Ta druga stanowi w pewnym sensie przeciwwagę dla pierwszego. Halina i Stach zostają rozdzieleni przez wojnę – najpierw chińsko-japońską, potem po raz drugi przez tę światową. Ten czas naznaczony jest samotnością i troską o Stacha-lotnika z jednej strony, z drugiej zaś osłodzony narodzinami synka Jeremiego. Na bohaterów spada też wieść, że powojenne Druskienniki stały się częścią obcego państwa, Litewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Rodzina musi się więc przenieść do Gdańska. Ta druga część zatytułowana „Pamiętnik Haliny” wnosi nieco realiów życia, sprowadza czytelnika na ziemię. Zachwycony niezwykłością przygód młodego małżeństwa mógłby bowiem popaść w przekonanie, że życie upływa ludziom bez trosk.

Świetnie spisała się Marianna Oklejak. Obok ilustracji w żywych żółto-zielono-pomarańczowych barwach znajdziemy tu też fotografie Bujakowskich. Te sprytnie włączono w opracowanie graficzne książki.



Możesz kupić tutaj: Machiną przez Chiny 

Ilustracje: Marianna Oklejak
Wydawnictwo: Poradnia K
 Wymiary: 166 x 240
 Oprawa: twarda
Stron: 176
Rok wydania: 2014
 ISBN: 9788393342082