Debiutancka powieść Katarzyny Pranić przeznaczona jest dla młodzieży w wieku od 10 do 14 lat. Tematyka, podjęte zagadnienia, przesłanie pozwalają jednak odsyłać do tej książki i starszych czytelników. Pranić dotyka tu kwestii pochodzenia, korzeni, tożsamości, ale także wojny i bolesnych, splątanych ludzkich losów. To bardzo poważna powieść, która przypomina mi porcelanową filiżankę. Piękną i delikatną.
Delikatna jest przede wszystkim główna bohaterka – Ela. Autorka daje nam ją poznawać stopniowo. Czytelnik zaskoczony odkrywa nowe fakty dotyczące życia dziewczynki. Wpierw obserwujemy zwyczajną, dość nieśmiałą, dwunastolatkę. Czujemy wobec niej sporo sympatii. Nieobce jest przecież każdemu nastolatkowi to poczucie niepewności wobec samego siebie – na ile mnie stać? Czy jestem kimś wyjątkowym czy jestem zupełnie zwyczajny? Czy odważyć się zagrać w przedstawieniu czy lepiej dać sobie spokój – zastanawia się Ela. Kilkadziesiąt stron dalej autorka odkrywa kolejną kartę. Oto nauczycielka zwraca się do dziewczynki „Sanela Hasani”. O ile do tego momentu byliśmy przekonani, że czytamy książkę o dojrzewaniu, szukaniu siebie – swoich pasji, realizowaniu marzeń, tak nagle zdajemy sobie sprawę, że biografia Eli jest o wiele bardziej skomplikowana. Wkrótce dowiadujemy się, że Ela jest Bośniaczką, która została rozdzielona od rodziców i rodzeństwa, gdy na Bałkanach wybuchła wojna. Dziewczynką zaadoptowała polska lekarka, którą Ela nazywa Babcią.
Nie chciałabym tu odkrywać zbyt wielu szczegółów powieściowej akcji, ponieważ autorka stosuje zabieg stopniowego dozowania wiedzy o losach Saneli. Czytelnik czuje się coraz bardziej zaskoczony, ale i zaciekawiony. W którymś momencie – podczas lektury – nie ma już odwrotu: powieść musi być przeczytana do końca, natychmiast.
Powieść Katrzyny Pranić podejmuje wiele zagadnień. Autorka nie rości sobie jednak prawa do bycia wyrocznią. Raczej zaprasza czytelnika do refleksji. Podsuwa mu tematy, nad którymi warto się zastanowić. Wielokrotnie odwołuje się do Małego Księcia, pokazując jak bardzo aktualne i wieloaspektowe pozostają wypowiedzi Lisa, na przykład ta, że „jesteś odpowiedzialny za to, co oswoiłeś”. Autorka nie waha się też pokazać, że życie – także nastoletniej dziewczynki – może być niesamowicie skomplikowane. Dojrzewanie rozumiane jako odkrywanie własnej tożsamości jest procesem zwyczajnie bolesnym, choć zdecydowanie potrzebnym i w gruncie rzeczy pozytywnym.
Ela-Sanela została nagrodzona w II Konkursie Literackim im. Astrid Lindgren. Bardzo cieszy mnie fakt, że pisze się dla młodych książki o czymś, książki trudne, zmuszające do przemyśleń.
Możesz kupić tutaj: Ela-Sanela
ilustracja na okładce: Ola Cieślak
Oprawa: Miękka ze skrzydełkami
Ilość stron: 248
Rok wydania: 2011
Wydawnictwo: Stentor Kora
Wymiary: 12.5 x 19.5 cm
ISBN: 9788361245667
Komentarze
Prześlij komentarz