„Pajączek na rowerze” Ewy Nowak jest jedną z lektur uzupełniających w szkole podstawowej. Ponieważ w związku z zapowiadanymi przez MEN zmianami w podstawie programowej języka polskiego nauczyciele mają zyskać większą swobodę w doborze czytanych z uczniami tekstów, zainteresowałam się tą książką. Wiele szkół już sięga po „Pajączka na rowerze”, dlatego postanowiłam sprawdzić, jakie wartości może wnieść ta książka w nauczanie języka polskiego.
„Pajączek na rowerze” opowiada historię znajomości Oli i Łukasza, która rozpoczyna się zupełnie przypadkowo, pod koniec wakacji. Choć bohaterowie różnią się charakterami – ona jest żywiołowa i wysportowana, on cichy, skupiony na nauce i nieśmiały – szybko nawiązują nić porozumienia. Wspólne popołudnia, spędzane pod opieką starszej siostry Oli, zbliżają ich do siebie i przeradzają się w pierwsze, delikatne zauroczenie. To właśnie rodzące się uczucie motywuje bohaterów do zmian: Ola powoli oswaja się z pająkami, a Łukasz przełamuje strach przed rowerem. Na drodze do tej relacji stają jednak zarówno rówieśnicy, jak i rodzice, przekonani, że „na miłość mają jeszcze czas”. W końcu sytuacja prowadzi do rozdzielenia dzieci, a ich ponowne spotkanie możliwe jest dopiero po kilku latach.
Choć punkt wyjścia zapowiada ciepłą opowieść o przyjaźni i dorastaniu, odbiór powieści budzi we mnie mieszane uczucia – przede wszystkim ze względu na sposób kreowania postaci dorosłych. Matki są tu nadmiernie kontrolujące, pozbawione empatii, faworyzujące jedno dziecko kosztem drugiego, a ojcowie – nieobecni, skupieni na własnych relacjach i nowych rodzinach. To obraz uproszczony, przerysowany, momentami przemocowy, a brak przemiany bohaterów dorosłych czyni go jednostronnym.
Zastrzeżenia budzi również wiarygodność niektórych wątków dziecięcych. Ola momentami zachowuje się jak dorosła, a jej nagłe przezwyciężenie panicznego lęku przed pająkami wydaje się sztuczne. Podobnie Łukasz – w jednej chwili zdobywa umiejętność jazdy na rowerze, co pozbawia fabułę realizmu. Rozczarowuje także finał: Ola latami próbuje odnaleźć przyjaciela, podczas gdy on nie podejmuje żadnych starań. W efekcie relacja bohaterów zostaje przedstawiona w sposób powielający stereotyp – dziewczyna czeka, chłopak zajmuje się innymi sprawami (czytaj: innymi dziewczynami).
W innych powieściach autorki, takich jak „Skorpion i koń Dziąsło” czy „Niewzruszenie”, również pojawia się wyraźny schemat: mądre i wrażliwe dzieci kontra nieudolni dorośli. W „Pajączku na rowerze” kontrast ten jest szczególnie ostry i – moim zdaniem – męczący.
Choć książka porusza ważne dla młodych czytelników tematy, takie jak pierwsze uczucie, lojalność czy pokonywanie lęków, sposób ich przedstawienia jest uproszczony, a fabuła często przerysowana. Trudno mi uznać ją za szczególnie wartościową propozycję lekturową – szczególnie wtedy, gdy nauczyciele mają do wyboru wiele innych, lepiej zbudowanych opowieści o dorastaniu. Jeśli szukacie dobrej książki o zakochaniu to zdecydowanie polecam „Jak zakochałem Kaśkę Kwiatek”.
| Wydawnictwo: Greg | |
|---|---|
| Liczba stron: | 176 |
| Numer wydania: | I |
| Data premiery: | 2018-04-13 |
| Rok wydania: | 2021 |
| Data wydania: | 2018-04-13 |
| Forma: | książka |
| Okładka: | miękka |
| Wysokość [mm]: | 240 |
| Głębokość [mm]: | 10 |
| Szerokość [mm]: | 165 |
| Indeks: | 32208740 |
Komentarze
Prześlij komentarz